Món cá kho là một món ăn quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam. Mỗi vùng miền có cách kho cá riêng, từ cá kho riềng của miền Bắc đến cá kho tộ của miền Nam. Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá một biến thể đặc biệt: cá kho quả mắc mật khô – một món ăn đậm đà hương vị Tây Bắc.
Quả mắc mật khô (hay còn gọi là quả móc mật) là một loại gia vị quý của vùng Tây Bắc. Khi sử dụng quả mắc mật khô để kho cá, món ăn không chỉ giữ được vị ngọt tự nhiên của cá mà còn phảng phất hương thơm đặc trưng, tạo nên một hương vị thơm ngon không thể nào quên.
Nguyên liệu chuẩn bị
Để nấu món cá kho quả mắc mật khô, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- Cá: 1 kg (có thể dùng cá trắm, cá basa, cá chép hoặc cá rô phi)
- Quả mắc mật khô: 50g
- Hành tím: 3 củ
- Tỏi: 4 tép
- Ớt tươi: 2 quả (có thể gia giảm tùy theo khẩu vị)
- Gừng: 1 củ nhỏ
- Đường: 2 muỗng canh
- Nước mắm: 4 muỗng canh
- Muối: 1 muỗng cà phê
- Hạt nêm: 1 muỗng cà phê
- Tiêu: 1/2 muỗng cà phê
- Nước màu (nước hàng): 2 muỗng canh
- Dầu ăn: 2 muỗng canh
- Nước lọc: 500ml
Các bước thực hiện món cá kho quả mắc mật khô
1. Sơ chế nguyên liệu
Cá: Cá sau khi mua về, làm sạch, bỏ ruột và rửa kỹ với nước muối loãng để khử mùi tanh. Sau đó, rửa lại bằng nước sạch và để ráo. Bạn có thể cắt cá thành khúc vừa ăn hoặc để nguyên con nếu thích.
Quả mắc mật khô: Ngâm quả mắc mật khô trong nước ấm khoảng 15 phút để quả mềm ra, sau đó rửa sạc
Hành, tỏi, gừng: Bóc vỏ, rửa sạch và băm nhỏ. Đối với gừng, bạn có thể đập dập hoặc thái lát tùy thích.
Ớt: Rửa sạch, bỏ cuống và cắt nhỏ.
2. Ướp cá
Cho cá vào tô lớn, thêm 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1 muỗng canh đường, 2 muỗng canh nước mắm, 1/2 muỗng cà phê tiêu, hành tím băm, tỏi băm, và gừng đập dập vào. Trộn đều để cá ngấm đều gia vị. Ướp cá trong khoảng 30 phút.
3. Chế biến nước kho
Trong khi chờ cá ngấm gia vị, bạn có thể chuẩn bị nước kho. Cho 2 muỗng canh dầu ăn vào nồi, đun nóng rồi thêm 1 muỗng canh đường để thắng nước màu. Khi đường tan và có màu cánh gián đẹp, thêm hành, tỏi, và gừng băm vào phi thơm.
Khi hành tỏi đã thơm, bạn cho 2 muỗng canh nước mắm còn lại vào nồi, sau đó thêm 500ml nước lọc và quả mắc mật đã ngâm mềm vào. Đun sôi rồi hạ lửa nhỏ để nước kho ngấm gia vị.
4. Kho cá
Sau khi cá đã ngấm đều gia vị, bạn xếp cá vào nồi kho, đổ phần nước kho vừa chuẩn bị vào. Đậy nắp nồi và đun lửa lớn cho đến khi nước kho sôi. Sau đó, hạ lửa nhỏ và kho cá trong khoảng 30-40 phút.
Trong quá trình kho, thỉnh thoảng lật cá để cá ngấm đều gia vị và nước kho sệt lại. Khi nước kho đã cạn bớt và sệt lại, tắt bếp và để cá nghỉ trong nồi khoảng 10 phút trước khi dọn ra đĩa.
5. Trình bày và thưởng thức
Món cá kho quả mắc mật khô nên được dọn ra đĩa và ăn cùng với cơm nóng. Cá sau khi kho xong sẽ có màu vàng cánh gián đẹp mắt, thịt cá mềm ngọt, thơm lừng mùi quả mắc mật và gia vị. Bạn có thể rắc thêm một ít tiêu xay hoặc hành lá thái nhỏ lên trên để tăng thêm hương vị và màu sắc cho món ăn.
Lưu ý khi nấu món cá kho quả mắc mật khô
- Lựa chọn cá: Cá dùng để kho nên là loại cá có thịt chắc, ít xương và không bị tanh. Cá trắm, cá basa, và cá chép là những lựa chọn phổ biến, nhưng bạn có thể thử nghiệm với nhiều loại cá khác nhau để tìm ra hương vị ưa thích nhất.
- Sử dụng quả mắc mật: Mặc dù quả mắc mật khô có thể được tìm thấy ở nhiều cửa hàng, nhưng bạn nên chọn mua cửa hàng uy tín để đảm bảo được chất lượng quả mắc mật. Nếu ở TP. Hồ Chí Minh, bạn có thể tham khảo mua quả mắc mật khô ở cửa hàng Quà Miền Bắc. Quả mắc mật khô ở đây có nguồn gốc, xuất xứ 100% từ vùng Tây Bắc. Quả mắc mật ở đây chắc mẩy, không bị mốc.
- Nước màu: Nước màu (nước hàng) có thể tự làm hoặc mua sẵn tại các cửa hàng. Tuy nhiên, nếu tự làm, bạn sẽ kiểm soát được màu sắc và độ ngọt của nước màu, giúp món cá kho có hương vị đúng điệu hơn.
- Lửa khi kho: Lửa nhỏ là yếu tố quan trọng khi kho cá. Lửa nhỏ giúp cá chín từ từ, gia vị ngấm đều và không bị cháy hay khô. Đồng thời, nước kho sẽ có độ sệt vừa phải, không quá loãng hay quá đặc.
- Thời gian kho: Thời gian kho cá phụ thuộc vào loại cá và độ dày của miếng cá. Bạn nên kiểm tra thường xuyên để cá không bị khô hoặc vỡ.
Cá kho quả mắc mật khô là một món ăn vừa dân dã, vừa đặc biệt với hương vị đậm đà và thơm ngon. Đây là một món ăn lý tưởng để thay đổi khẩu vị cho bữa cơm gia đình, đồng thời mang đến hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Bằng cách thực hiện các bước hướng dẫn trên, bạn sẽ có thể tự tay nấu món cá kho quả mắc mật khô hấp dẫn đãi cả nhà. Chúc bạn thực hiện thành công và thưởng thức ngon miệng!